Sau khi gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng dành cho nhà ở xã hội (NOXH) ngừng cho vay, các doanh nghiệp (DN) và người thu nhập thấp đang trông chờ Nhà nước mau chóng có chính sách mới để chính sách nhà ở nhân văn này không bị “đứt đoạn”, giúp các dự án NOXH tiếp tục được triển khai, còn người nghèo tiếp tục được mua nhà. Chờ động thái mới Theo số liệu mới nhất về gói 30.000 tỷ đồng, số tiền cam kết cho vay đã lên đến 34.000 tỷ đồng (trong đó 70% là người dân vay và 30% là DN vay), tiến độ giải ngân được khoảng 75%. Ông Nguyễn Trần Nam, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cho biết, việc các ngân hàng dừng triển khai cho vay mới là điều dễ hiểu để có thể giải ngân hết số tiền đã cam kết cho vay.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã chỉ định 4 ngân hàng thương mại là Vietcombank, Vietinbank, BIDV, Agribank ban hành các điều kiện, cách thức cho vay ưu đãi đối với NOXH sau khi gói 30.000 tỷ đồng kết thúc nhưng đến nay vẫn chưa có động tĩnh gì từ phía các ngân hàng thương mại này. “Hiện nay, các ngân hàng thương mại chưa triển khai vì họ còn phải giải ngân nốt gói 30.000 tỷ đồng” , ông Nam nói. Trong khi chờ đợi gói 30.000 tỷ đồng được giải ngân hết thì một số dự án NOXH sắp triển khai hoặc triển khai dở, chưa kịp vay tiền từ gói 30.000 tỷ đồng đang bị “mắc cạn”. Dự án The Vesta (Phú Lãm, Hà Đông, Hà Nội) với quy mô 1.900 căn hộ là một trong những dự án NOXH rơi vào cảnh này. Ông Phạm Minh Tuấn, Phó TGĐ Công ty CP Đầu tư Hải Phát - chủ đầu tư dự án, cho biết, đúng vào thời điểm dự án này được xác nhận đủ điều kiện vay ưu đãi thì gói 30.000 tỷ đồng khép lại. Ông Tuấn cho biết, nếu bây giờ DN vay thương mại thì giá nhà sẽ tăng cao, người thu nhập thấp sẽ không mua được. Theo quy định, chủ đầu tư được trích 20% quỹ NOXH để kinh doanh thương mại. “Đối với phần nhà này, DN có thể xây dựng giải pháp tín dụng riêng cho khách hàng. Nhưng đối với phần nhà thu nhập thấp thì DN vẫn phải chờ đợi chính sách mới của ngân hàng”, ông Tuấn nói. Mặt khác, khi gói 30.000 tỷ đồng khép lại thì khả năng mua nhà của người thu nhập thấp sẽ giảm. Anh N.V.Hải (Đống Đa, Hà Nội) không khỏi hụt hẫng khi gói vay ưu đãi này dừng triển khai. Anh Hải cho biết, cả hai vợ chồng anh đi làm công được mấy năm, tích lũy không được bao nhiêu. Vừa mới có một số tiền nhỏ, vợ chồng anh định vay thêm tiền người nhà và vay từ gói 30.000 tỷ đồng để mua NOXH thì gói vay ưu đãi lại kết thúc. Bởi vậy nên vợ chồng anh chỉ còn biết tiếp tục chờ đợi chính sách khác của Nhà nước để có thể vay tiền mua nhà giá rẻ. Đang hoàn thiện gói vay mới Luật Nhà ở 2014 và Nghị định số 100/2015/NĐ-CP về phát triển, quản lý NOXH của Chính phủ đã quy định hai nguồn vốn để phát triển NOXH và nhà ở thương mại giá rẻ là nguồn vốn từ các ngân hàng thương mại và nguồn vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội. Theo đó, các ngân hàng thương mại do Nhà nước nắm cổ phần chi phối phải dành 3% tổng dư nợ của mình để cho vay mua bán NOXH với các điều kiện ưu đãi. “3% này tương đương 300.000 - 400.000 tỷ đồng là con số tương đối lớn”, ông Nguyễn Trần Nam đánh giá. Nguồn vay thứ 2 được giao cho Ngân hàng Chính sách xã hội thực hiện. Theo đó, ngân hàng này sử dụng nguồn vốn 50% từ ngân sách và 50% từ nguồn huy động để cho vay mua NOXH với lãi suất tối đa 5%. “Như vậy, thay cho gói 30.000 tỷ đồng, sẽ có 2 gói vay không giới hạn quy mô, thời gian vay với lãi suất thấp dành cho người mua NOXH và nhà ở thương mại giá rẻ. Người có nhu cầu mua NOXH có thể yên tâm”, ông Nam khẳng định. Tuy nhiên, vấn đề ở đây là thời gian, mặc dù cơ chế, chính sách đã có nhưng để những chính sách này được đưa vào thực tế thì cần một “độ trễ” nhất định. Ông Nam cho biết, Bộ Xây dựng đang phối hợp cùng Ngân hàng Chính sách xã hội hoàn thiện gói vay này để trình Chính phủ. Hiệp hội BĐS sẽ thúc đẩy Bộ Xây dựng và NHNN nhanh chóng triển khai các chính sách này. Về phía NHNN, ông Nguyễn Tiến Đông, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế cho biết, NHNN đã có văn bản chỉ đạo Ngân hàng Chính sách xã hội xây dựng các quy trình, quy chế; đồng thời đề nghị Chính phủ về nguồn lực tài chính và lãi suất. Ngân hàng Chính sách xã hội đã dự kiến trình lên Chính phủ mức lãi suất cho vay thấp hơn 5%/năm. Chính sách xây dựng NOXH là chính sách lâu dài, đã được pháp luật quy định. Sau khi kết thúc gói 30.000 tỷ đồng, việc cho vay sẽ chuyển sang các văn bản hướng dẫn tiếp theo. NHNN đang hướng dẫn cụ thể các ngân hàng thương mại và Ngân hàng Chính sách xã hội cách thức triển khai.

Hiệp hội BĐS TP Hồ Chí Minh vừa có công văn kiến nghị NHNN sớm có có văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị quyết 23/NQ-CP ngày 30/3/2016 của Chính phủ về "Tiếp tục triển khai gói tín dụng cho vay hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng" để các ngân hàng thương mại có căn cứ thực hiện và người vay yên tâm. Hiệp hội đề xuất NHNN cần phải thống kê, xác định số dư nợ theo các hợp đồng vay gói tín dụng ưu đãi 30.000 tỷ đồng của từng ngân hàng thương mại.